Het Malieveld kan het intussen zelf wel dromen. De afdrukken van de protestborden met de roep om meer mensen, staan in het gras gestanst. Meer mensen in de zorg, bij de kinderopvang, de politie en in het onderwijs. Maar waar zijn die mensen dan en tegen wie zijn de spreekkoren gericht? De overheid? Hen verwijten dat er minder mensen zijn dan nodig is ridicuul. Dat kan je doen bij het tekort aan woningen, maar bij onvoldoende menskracht?!
Zorgmedewerkers spreken in managementjargon
De zorgvraag neemt toe en het aantal mensen dat in de zorg werkt neemt af. Enerzijds doordat de werkdruk te groot is, anderzijds omdat ons betaalsysteem nog steeds op productie is gebaseerd. De zorgmachine moet veel producten leveren om betaald te krijgen; hoe meer producten, hoe meer geld. Ten koste van hen die aan het bed staan en, niet te vergeten, zij die de zorg consumeren. Recent was ik betrokken bij een scholingstraject binnen de thuiszorg waar verpleegkundigen werden geschoold. Tot mijn schrik spraken ze het managementjargon: KPI’s, productie, minutenregistratie en weektargets. Het teken dat de organisatie zo met zichzelf bezig is, in vorm van overleven, dat de mensen aan het bed de taal van hun managers hadden overgenomen. Wanneer spraken ze voor het laatst over warmte, aandacht en goede zorg? De taal van hun vak, waar veruit de meesten intrinsiek voor hebben gekozen.
Met een oude manier van kijken naar de ontwikkelingen, is een werkdruktoename logisch
De problemen van het draaiende houden van de goede kwaliteit van zorg die we in Nederland nog steeds hebben zijn groot. De overheid heeft als speerpunt digitalisering, het gebruik maken van zorgrobots en technologie als toegevoegde waarde aan de zorg. Toch is het moeilijk de mensen die opgeleid zijn door Florence Nightingale de technologie te laten omarmen. Hiervoor is meer nodig dan een plastic gadget met batterijen en een digitaal stemmetje. De huidige bedrijfscultuur in de zorg is vooral niet bezig met technologie. Ja… wel de bestuurders en hun management, maar niet zij die ermee moeten werken. Veelal wordt het nog als een bedreiging gezien. Men denkt nog dat het hun banen inneemt, maar niets is minder waar. Op het Malieveld roepen om meer mensen laat zien dat we nog denken dat daar de oplossing ligt. Als je zo naar de werkelijkheid kijkt dan begrijp ik het wel. Kijk je op de oude manier naar de ontwikkelingen in de zorg, dan is het logisch dat de werkdruk toeneemt. (Getuigen de verplegers die de taal van hun managers zijn gaan overnemen.) Het is nog een hardnekkiger probleem dan je zou veronderstellen.
Vergroot de werkkracht!
De sleutel is de bedrijfscultuur binnen (zorg)organisaties aan te passen aan de nieuwe werkelijkheid. Ga met medewerkers, teams en hun afdelingen in gesprek over wat er werkelijk voor uitdagingen op ons afkomen. Neem mensen mee in die ontwikkeling. Op een dergelijke manier hen geleidelijk in de transitie meenemen, waarin technologie en robotisering een oplossing is in plaats van een dreiging. Organisaties in zorg en welzijn hebben de taak te investeren in hun medewerkers als vitaal kapitaal en hen mee te laten denken in de oplossingen. Vanuit een realistisch beeld over wat er werkelijk aan de hand is. Het Malieveld is niet de plek waar dit moet gebeuren.
Het vraagt lef transitie vorm te geven
Om werkkracht te vergroten is het essentieel alle facetten mee te nemen die op dit moment mogelijk zijn en vooral dit in balans te brengen.
Aan de rechterkant investeren in de mens en de purpose van de organisaties. Vitale medewerkers maken vitale, gezonde organisaties. Aan de linkerkant de technologie en de digitale ontwikkeling. Innovatie klinkt mooi op de website, maar moet ook terug te zien zijn als oplossing in de praktijk. Eerst werken aan draagvlak, draagkracht en waardengericht werken. Dan de technologie als toegevoegde waarde en ondersteuning bieden. Het vraagt lef transitie vorm te geven, Rijnlands denken, de betrokkenheid te vergroten en deskundigheid beschikbaar te maken.
Dan is het uiteindelijk zaak de beschikbaarheid logistiek goed te regelen waardoor er vertrouwen ontstaat het ook in te zetten. Kortom; werkkracht vergroten vraagt meer dan alleen het woord innovatie veel te benoemen of vragen om meer mensen. Het vraagt samenhang tussen de menselijke maat, meedenken in de ontwikkeling, een realistisch beeld van de werkelijke problemen en invloed op de oplossingen door de mensen die ermee moeten werken.